نوارهای نسوز ابزار کلیدی در صنایع حرارتی و مکانیکی هستند که برای آب‌بندی، عایق‌کاری و حفاظت تجهیزات در برابر دمای بالا استفاده می‌شوند. در میان آنها، نوار فایبرگلاس و نوار سرامیکی دو گروه پرکاربرد هستند که هر کدام ویژگی‌های فنی و کاربری خاص خود را دارند.
نوار تفلون سیلون یا تفلون آدامسی یکی از پیشرفته‌ترین انواع نوارهای آب‌بندی است که در صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارد. این نوار از پلی‌تترافلوئورواتیلن (PTFE) منبسط‌شده ساخته شده و به دلیل خواص مکانیکی و شیمیایی خاص خود، در محیط‌های صنعتی و حساس بسیار محبوب است.
واشرهای مورد استفاده در فلنج‌ها بر اساس جنس، ساختار و شرایط کاری به چند گروه اصلی تقسیم می‌شوند. هر گروه برای فشار، دما و محیط خاصی طراحی شده است تا اتصال فلنج‌ها را ایمن، آب‌بند و مقاوم کند:
ورق گرافیتی (Graphite Sheet) یک ماده آب‌بندی و عایق حرارتی است که از گرافیت طبیعی یا گرافیت منبسط‌شده (Expanded Graphite) ساخته می‌شود. این محصول به خاطر رسانایی حرارتی بالا، مقاومت فوق‌العاده در برابر مواد شیمیایی خورنده، و تحمل دمایی گسترده، به‌عنوان یکی از کارآمدترین انتخاب‌ها در صنایع دما و فشار بالا شناخته می‌شود. گرافیت به‌طور ذاتی ساختاری لایه‌لایه دارد که به آن انعطاف‌پذیری و تراکم‌پذیری ویژه‌ای می‌بخشد. همین ویژگی باعث می‌شود ورق گرافیتی در درزگیری فلنج‌ها و اتصالات صنعتی عملکردی مطمئن داشته باشد.
واشر اسپیرال وند (Spiral Wound Gasket) یک نوع واشر صنعتی پیشرفته است که با هدف آب‌بندی فلنج‌ها در فشار و دمای بالا طراحی شده است. این واشر از نوار فلزی شکل‌داده‌شده به صورت مارپیچ و لایه‌های پرکننده‌ی عایق (Filler) ساخته می‌شود.
ساختار مارپیچی آن توان تحمل تغییرات فشار، دما و ارتعاشات مکانیکی را به‌طور مؤثر افزایش می‌دهد و به همین دلیل در صنایع حساس به نشتی، مانند پتروشیمی و نیروگاه‌ها، بسیار رایج است.
صفحه سرامیکی نسوز یک قطعه صنعتی ساخته‌شده از مواد سرامیکی با مقاومت حرارتی بالا است که برای تحمل دماهای شدید در محیط‌های صنعتی مانند کوره‌ها، ریخته‌گری، و صنایع پتروشیمی طراحی شده است. این صفحات معمولاً از ترکیباتی مانند آلومینا، سیلیکات‌ها یا کاربیدها ساخته می‌شوند و علاوه بر مقاومت در برابر حرارت، دارای پایداری شیمیایی، سختی بالا، و مقاومت در برابر سایش و شوک حرارتی هستند. کاربرد آنها شامل پوشش سطوح داغ، عایق‌کاری حرارتی، و محافظت از تجهیزات در برابر حرارت مستقیم و مواد خورنده است. طراحی و انتخاب نوع صفحه نسوز بسته به شرایط عملیاتی، دمای کاری، و نوع تماس با مواد مذاب یا گازهای خورنده انجام می‌شود.
در ادامه ترکیب شیمیایی و کاربردهای صفحه (ورق) سرامیکی نسوز اشاره شده است:
پکینگ گرافیتی و کربنی هر دو در آب‌بندی صنعتی کاربرد دارند، اما تفاوت‌های مهمی در ساختار، خواص و کاربردهای آنها وجود دارد. بیایید این دو نوع پکینگ را به طور کامل بررسی کنیم:
پکینگ گرافیتی از الیاف یا نوارهای گرافیت خالص یا ترکیبی از گرافیت با مواد دیگر (مانند PTFE یا الیاف آرامید) ساخته می‌شود. گرافیت مورد استفاده می‌تواند به صورت طبیعی (استخراج شده از معادن) یا مصنوعی (تولید شده از مواد کربنی) باشد.
پارچه فایبرگلاس یکی از مواد مهندسی پرکاربرد است که به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت، خوردگی، و کشش، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پارچه از الیاف شیشه‌ای بافته‌شده تشکیل شده و معمولاً در ساخت قطعات کامپوزیتی، عایق‌های حرارتی و الکتریکی، بدنه خودروها، قایق‌ها، هواپیماها و حتی تجهیزات ورزشی مانند تخته‌های موج‌سواری به کار می‌رود. همچنین در صنعت ساختمان برای تقویت بتن، ساخت سقف‌های سبک و مقاوم، و پوشش‌های ضدآب کاربرد دارد. ویژگی‌های منحصر به‌فرد آن باعث شده تا در پروژه‌هایی که نیاز به دوام بالا و وزن کم دارند، انتخابی ایده‌آل باشد.
در ادامه توضیح کاملی در خصوص پارچه فایبرگلاس و کاربرد آن در صنایع مختلف توضیح داده شده است:
انتخاب بین ورق کلینگریت و ورق گرافیت بستگی به شرایط عملیاتی خاص هر کاربرد دارد. ورق کلینگریت (CNAF) گزینه‌ای اقتصادی و کارآمد برای کاربردهای عمومی با دما و فشار متوسط است، در حالی که ورق گرافیت به دلیل مقاومت بی‌نظیر خود در برابر دماهای بسیار بالا، فشارهای زیاد و سیالات خورنده، بهترین انتخاب برای محیط‌های صنعتی سخت و بحرانی محسوب می‌شود. در نظر گرفتن هزینه‌های بلندمدت، ایمنی و پایداری عملکرد نیز در فرآیند انتخاب حیاتی است
در ادامه ویژگی های دو ورق نسوز گرافیتی و کلینگریت آورده شده است:
ورق میکا به عنوان یک ماده کلیدی در صنایع مختلف، با ترکیبی از خواص منحصر به فرد خود، توانسته است جایگاهی برای خود در زمینه‌های پیشرفته مانند الکترونیک، خودرو، هوافضا و صنایع ساختمانی بیابد. با توجه به نیازهای صنعت به عایق حرارتی، عایق الکتریکی، پایداری شیمیایی و مقاومت در برابر شرایط سخت، ورق میکا به عنوان گزینه‌ای با کارایی بالا و قابلیت تطبیق با فرایندهای مختلف، همچنان جایگاه ویژه‌ای در طراحی و مهندسی مواد صنعتی خواهد داشت. به طور کلی، مزایای عملی و فنی ورق میکا باعث می‌شود تا این ماده در آینده نیز نقش کلیدی در توسعه فناوری‌ها و بهبود کارایی انرژی ایفا کند.
در ادامه اطلاعات مفصلی در خصوص انواع و کاربرد ورق میکا در صنایع توضیح داده شده است. با ما همراه باشید.